ถึงคราวที่หนุ่มสาวแว่นหนาต้องโบกมืออำลากับฉายาสุดเนิร์ดที่เหล่าเพื่อนฝูงต่างตั้งให้ เพราะสมัยนี้มีวัสดุพลาสติกชนิดพิเศษที่ถูกออกแบบมาให้มีลักษณะสำหรับผู้ที่มีสายตาสั้น สายตายาว และสายตาเอียง หรือที่เราเรียกกันว่า “คอนแทคเลนส์” ซึ่งมีความบาง โค้ง และบาง โดยวัตถุประสงค์หลักในการใส่คอนแทคเลนส์นั้นเพื่อแก้ไขสายตาที่มีความผิดปกติ ทั้งยังช่วยให้บุคลิกดีขึ้นอีกด้วย แต่สำหรับคนที่สายตาดีก็ขอติดเทรนด์แฟชั่นสุดแบ๋วนี้กับเขาสักหน่อย โดยบางครั้งลืมคำนึงถึงความเหมาะสมและขนาดที่พอดีกับดวงตาจนเป็นสาเหตุให้เกิดปัญหาเกี่ยวกับดวงตาตามๆ ตามมา

ปัจจุบันคอนแทคเลนส์ถูกออกแบบมาสำหรับแก้ไขปัญหาด้านสายตาอยู่ 2 ประเภท ซึ่งสามารถแยกได้ดังต่อไปนี้

1. คอนแทคเลนส์แบบกึ่งนิ่มกึ่งแข็ง หรือ RGP (อาร์จีพี) ซึ่งย่อมาจากคำว่า rigid gas permeable lens คอนแทคเลนส์ชนิดนี้มีลักษณะค่อนข้างแข็ง ทำจากวัสดุพลาสติกชนิดพิเศษที่สามารถทำให้ออกซิเจนของอากาศซึมผ่านตัวเลนส์ ไปสู่กระจกตาได้ในปริมาณสูง
2. คอนแทคเลนส์แบบนิ่ม หรือ Soft lens (ซอฟต์ เลนส์) เป็นคอนแทคเลนส์ที่ทำจากพลาสติกประเภทหนึ่ง ซึ่งมีคุณสมบัติในการอุ้มน้ำสูงกว่า ทำให้ตัวเลนส์มีความนิ่มและยืดหยุ่นมากกว่า ใส่สบายและยังคงมีการซึมผ่านของออกซิเจนจากอากาศผ่านตัวเลนส์ไปยังกระจกตาได้ในปริมาณที่เพียงพอ

ซึ่งคอนแทคเลนส์แบบนิ่มนี้สามารถแบ่งย่อย ๆ ตามคุณสมบัติในการแก้ไขสายตา ได้เป็น 3 ชนิด ได้แก่ ชนิดที่ใช้ในการแก้ไขสายตาสั้นหรือสายตายาวที่เป็นตั้งแต่เด็ก ชนิดที่ใช้แก้ไขสายตาเอียง และชนิดที่ใช้เพื่อแก้ไขสายตายาวที่เป็นตามวัย นอกจากนี้ยังอาจแบ่งตามรูปแบบการใช้งานได้เป็น 5 กลุ่ม คือ

  • คอนแทคเลนส์รายวันคือ มีการใส่และถอดคอนแทคเลนส์อันใหม่ทุกวัน
  • คอนแทคเลนส์รายสัปดาห์คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนคอนแทคเลนส์อันใหม่ทุก 1-2 สัปดาห์
  • คอนแทคเลนส์รายเดือนคือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนคอนแทคเลนส์อันใหม่ทุก 1 เดือน
  • คอนแทคเลนส์รายปี คือ ใส่และถอดออกทุกวัน และเปลี่ยนคอนแทคเลนส์อันใหม่ทุกปี ซึ่งในปัจจุบันไม่ค่อยนิยมใช้ เนื่องจากการดูแลทำความสะอาดคอนแทคเลนส์ค่อนข้างยุ่งยากและต้องเข้มงวดกว่า 3 แบบแรก
  • คอนแทคเลนส์ชนิดใส่ต่อเนื่องคือ ใส่ต่อเนื่องโดยไม่ต้องถอดออกเป็นเวลา 2-4 สัปดาห์ จากนั้นถอดทิ้งแล้วเปลี่ยนอันใหม่ ซึ่งโดยปกติไม่แนะนำการใช้คอนแทคเลนส์รูปแบบนี้ เนื่องจากพบอัตราการติดเชื้อที่กระจกตาได้สูงกว่าการใช้แบบใส่และถอดออกทุกวันอย่างมาก

โดยก่อนที่จะใส่คอนแทคเลนส์นั้นสิ่งแรกที่ควรคำนึงคือ พิจารณาคุณสมบัติและคามปลอดภัยเบื้องต้น ทั้งวิธีใส่ที่ถูกวิธี การถอด การรักษาความสะอาด เพราะการใส่คอนแทคเลนส์นั้นต้องสัมผัสกับดวงตาโดยตรง หากดูแลไม่ถูกวิธีอาจส่งผลกระทบต่อดวงตาในการติดเชื้อต่างๆ ได้

วิธีใส่คอนแทคเลนส์ให้ถูกวิธี

1.วางคอนแทคเลนส์ที่ปลายนิ้วชี้ข้างที่ถนัด และวางเลนส์ให้มีลักษณะหงายขึ้นโดยเอาด้านในของคอนแทคเลนส์ขึ้น (สังเกตจากสีและความเข้มของเลนส์) ใช้นิ้วกลางในมือข้างเดียวกันดึงหนังตาด้านล่างลง
2.ใช้นิ้วกลางของมืออีกข้างหนึ่งรวบขนตาและหนังตาขึ้นตามาพ (แหกตานั่นเอง)
3.ใช้นิ้วชี้ข้างที่วางคอนแทคเลนส์ไว้แปะลงไปตรงๆ ที่ลูกตา อย่าหลบตาดำหรือกระพริบตาเด็ดขาด ไม่เช่นนั้นคอนแทคเลนส์จะไม่เข้าและอาจต้องเริ่มทำใหม่
4.หลังจากที่แปะคอนแทคเลนส์ลงไปในลูกตาอาจทำให้เกิดฟองอากาศขึ้นมาได้
5.ให้หลับตาลง หรือกระพริบตาและกรอกตาไปมาเพื่อไล่ฟองอากาศและให้คอนแทคเลนส์เข้าที่
6.หลังจากนั้นค่อยๆ ลืมตาขึ้นเป็นอันเสร็จเรียบร้อยค่ะ หากเกิดอาการแสบตาให้หลับตาลงและทำตามข้อที่ 5 อีกครั้ง แต่หากยังไม่หายค่อยๆ ถอดคอนแทคเลนส์ออกและทำความสะอาดให้เรียบร้อย จึงนำมาใส่ใหม่อีกครั้ง

❤————————————————————❤

วิธีการทำความสะอาดคอนแทคเลนส์

1. หลังจากการถอดเลนส์ นำเลนส์วางไว้บนฝ่ามือ หยดน้ำยาล้างเลนส์ประมาณ 2-3 หยดลงบนเลนส์ ใช้นิ้วกดลงตรงกลางเลนส์อย่างแผ่วเบาแล้วถูไปด้านใดด้านหนึ่ง (ไม่ควรถูไปถูมา เพราะอาจจะทำให้เลนส์ขาดได้ พลิกเลนส์กลับอีกด้านทำเหมือนกัน ถูเลนส์ประมาณ 20-30 วินาที ถึงแม้ว่าจะใช้น้ำยาล้างเลนส์แบบไม่ต้องถูเลนส์ NO RUB แล้ว แต่การถูเลนส์จะช่วยให้เลนส์สะอาดยิ่งขึ้น และลดการติดเชื้อที่กระจกตา) แล้วใช้น้ำยาล้างเลนส์ฉีดไปที่ตัวเลนส์ทั้งสองด้าน
2. นำเลนส์ที่ถูเสร็จแล้ว วางลงในตลับที่สะอาด เติมน้ำยาล้างเลนส์ให้ท่วมเลนส์ปิดฝาให้แน่น แช่ทิ้งไว้อย่างน้อย 4 ชั่วโมง (แล้วแต่ชนิดน้ำยานั้นๆ บางชนิดต้องแช่ทิ้งไว้อย่างน้อย 6 ชั่วโมง)
3. ก่อนการนำเลนส์มาใส่ควรฉีดล้างด้วยน้ำยาล้างเลนส์ อีกครั้งหนึ่ง สำหรับผู้ที่มีอาการแพ้น้ำยาล้างเลนส์สามารถใช้ Normal Saline (น้ำเกลือ) ฉีดล้างเลนส์ก่อนการใส่เข้าตาได้ แต่ไม่ควรใช้ Normal Saline ในการแช่เลนส์ เพราะ Normal Saline เป็นเพียงการชะล้าง แต่ไม่สามารถฆ่าเชื้อโรคได้
4. เมื่อใส่แล้วเกิดอาการตาแดง เคืองตา ควรถอดเลนส์ออกมาทำความสะอาดอีกครั้งหนึ่ง ดูว่าใส่เลนส์กลับด้าน หรือให้สังเกตว่าเลนส์ขาดหรือไม่ (เลนส์ขาดหรือแหว่ง เป็นหนึ่งในสาเหตุที่เกิดอาการตาแดง หรือเคืองตาได้)
5. สำหรับผู้ที่ใช้คอนแทคเลนส์ชนิดเปลี่ยนรายปี ควรใช้น้ำยาล้างเลนส์ แบบเข้มข้น และน้ำยาล้างคราบโปรตีนชนิดเม็ดหรือน้ำร่วมด้วย เพื่อความสะอาดของตัวเลนส์ ตลอดอายุการใช้งาน

❤————————————————————❤

 ข้อห้ามและข้อควรระวังขณะใส่คอนแทคเลนส์

  • ห้ามใส่นอน และไม่ควรใส่เกินวันละ 12 ชม
  • ห้ามใส่ลงน้ำ หากจำเป็นควรใช้แบบรายวัน
  • ห้ามแลกกันใส่กับผู้อื่นโดยเด็ดขาด
  • ห้ามใช้น้ำก๊อกล้างเลนส์ ควรใช้น้ำเกลือ หรือน้ำยาล้างเลนส์โดนเฉพาะเท่านั้น
  • ควรใส่คอนแทคเลนส์ก่อนแต่งหน้า และถอดออกก่อนล้างเครื่องสำอางค์
  • ล้างมือด้วยสบู่ทุกครั้งก่อนใส่ และก่อนถอดเลนส์
  • เมื่อเลนส์มีรอยฉีกขาด หรือเกินกำหนดการใช้งาน ควรทิ้งเลนส์นั้นทันที
  • หากใส่แล้วมีอาการเคืองตา ตาแดง น้ำตาไหล ควรรีบถอดออกทันที

สิ่งที่สำคัญที่ต้องระลึกถึงอยู่เสมอคือเรื่องสุขลักษณะ

**ต้องล้างมือให้สะอาดและทำให้แห้งก่อนสัมผัสเลนส์ การสวมและการเปลี่ยนเลนส์ก็ให้เป็นไปตามระยะที่กำหนด การล้างและการเก็บรักษาเลนส์ก็ให้ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์ ส่วนภาชนะที่เก็บเลนส์ก็ต้องรักษาให้สะอาดอยู่เสมอ

ห้ามใช้คอนแทคเลนส์ร่วมกับบุคคลอื่น ห้ามใส่ขณะว่ายน้ำเพราะอาจทำให้ติดเชื้อที่ตา และห้ามใส่เวลานอน ถึงแม้ว่าจะเป็นชนิดใส่นอนได้ก็ตาม และต้องถอดทำความสะอาดทุกวัน

หากมีอาการผิดปกติ เช่น เจ็บหรือปวดตาเป็นอย่างมาก ร่วมกับอาการแพ้แสง ตามัวลง น้ำตาไหลมาก ตาแดง ให้หยุดใช้คอนแทคเลนส์ทันที และให้รีบไปพบแพทย์หรือจักษุแพทย์โดยเร็ว…